ΑΙΤΙΑ

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια νόσος που προσβάλει τόσο ενήλικες όσο και παιδιά. Αποτελεί μία διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων , των λιπών και των πρωτεϊνών. Η διαταραχή αυτή οφείλετε είτε σε έλλειψη ινσουλίνης είτε σε ανεπαρκή δράση αυτής σε περιφερικούς ιστούς( αντίσταση στην ινσουλίνη). Αυτό εκφράζεται με αυξημένες τιμές σακχάρου στο αίμα καθώς και των λιπιδίων.

ΣΥΠΤΩΜΑΤΑ

Ο σακχαρώδης διαβήτης στα αρχικά του στάδια μπορεί να μην δίδει κανένα σύμπτωμα γεγονός που καθιστά τη νόσο «ύπουλη» και επικίνδυνη. Τα κλασσικά συμπτώματα της νόσου ωστόσο αποτελούν η πολυουρία , η πολυδιψία και η ανεξήγητη απώλεια βάρους.

ΤΥΠΟΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ Ι

Συναντάται κυρίως σε παιδιά και εφήβους και εμφανίζεται συνήθως απότομα με κλασσικά συμπτώματα πολυουρίας πολυδιψίας πολυφαγίας και απώλειας βάρους , ενώ δεν είναι σπάνιο ο ασθενής να πέσει σε διαβητικό κώμα λόγω διαβητικής κετοξέωσης. Οφείλεται σε πλήρη έλλειψη ινσουλίνης η οποία στην πλειοψηφία είναι απότοκος αυτοάνοσης καταστροφής των κυττάρων του παγκρέατος που την παράγουν. Τα άτομα αυτά έχουν ανάγκη θεραπείας με ινσουλίνη εφ’όρου ζωής.

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ ΙΙ

Αποτελεί τον πιο συχνό τύπο σακχαρώδη διαβήτη. Συναντάται κυρίως στους ενήλικες. Η παθογένεια του οφείλεται είτε στην αδυναμία των ιστών να χρησιμοποιήσουν την εκκρινόμενη από το πάγκρεας ινσουλίνη- αντίσταση στην ινσουλίνη- μια κατάσταση συχνή στους παχύσαρκους, είτε στην μειωμένη έκκριση ινσουλίνης από το πάγκρεας.
 
 

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ

 Η αύξηση των τιμών του σακχάρου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αποτελεί το διαβήτη κύησης. Η παρουσία του επιφέρει κινδύνους τόσο στην μητέρα όσο και στο έμβρυο. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι πολύ σημαντική. Η εμφάνιση στο πρώτο τρίμηνο της κύησης μπορεί να προκαλέσει αποβολή ή συγγενείς ανωμαλίες στο κύημα, ενώ αργότερα προκαλεί αύξηση του βάρους του εμβρύου. Όλες οι εγκυμονούσες μεταξύ 24ης και 28ης εβδομάδος θα πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο σακχαρώδη διαβήτη. Ο έλεγχος γίνεται με καμπύλη σακχάρου. Η θεραπεία του διαβήτη κύησης μπορεί να επιτευχθεί με διαιτητικές παρεμβάσεις , ενώ σε άλλες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η χορήγηση ινσουλίνης. Οι γυναίκες με διαβήτη κύησης έχουν αυξημένο κίνδυνο να επανεμφανίσουν διαβήτη αργότερα κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Οι επιπλοκές του σακχαρώδους διαβήτη μειώνεται με την καλή ρύθμιση των τιμών του σακχάρου στο αίμα. Επίσης ρύθμιση παραγόντων όπως το κάπνισμα, τα αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης, η παχυσαρκία, η αρτηριακή υπέρταση και η καθιστική ζωή, επιβραδύνουν την ανάπτυξη επιπλοκών. Οι επιπλοκές του σακχαρώδους διαβήτη διακρίνονται σε οξείες και χρόνιες.
 

ΟΞΕΙΕΣ

Διαβητική κετοξέωση και διαβητικό κώμα
Η διαβητική κετοξέωση είναι μια επείγουσα και επικίνδυνη επιπλοκή που χρήζει νοσηλείας σε νοσοκομείο. Ο ασθενής εμφανίζει αφυδάτωση, αναπνοή Kussmaul (βαθιές, παρατεταμένες αναπνοές) , απόπνοια ακετόνης, συχνά διάχυτο κοιλιακό άλγος και διαταραχή του επιπέδου συνείδησης έως κώμα. Σε σοβαρές περιπτώσεις παρατηρούνται υπόταση και (shock). Με την κατάλληλη και έγκαιρη θεραπεία, η διαβητική κετοξέωση αποτελεί κατάσταση αναστρέψιμη. Είναι πιο συχνή στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1.
 
Υπερωσμωτικό μη κετωτικό κώμα
Χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλά επίπεδα σακχάρου αίματος (>600 mg/dl) και απουσία κετοξέωσης. Αυξάνεται η ωσμωτικότητα του πλάσματος (>350 mOsm/L) , παρουσιάζονται σημεία αφυδάτωσης, ενώ επίσης εμφανίζονται διαταραχές του επιπέδου συνείδησης . Είναι πιο συχνό στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
 
Υπογλυκαιμία
Αποτελεί επιπλοκή της θεραπείας του σακχαρώδους διαβήτη. Προκαλείται συνήθως από αυξημένη δόση ινσουλίνης , έντονη σωματική άσκηση ή μειωμένη πρόσληψη τροφής. Ο ασθενής εμφανίζει και αυξημένη εφίδρωση, ευερεθιστότητα διαταραχές του επιπέδου συνείδησης ή/και κώμα.
 

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ ΙΙ

Διαβητική μικροαγγειοπάθεια
Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια : Βλάβες των τριχοειδών αγγείων του αμφιβληστροειδή που οδηγούν σε απώλεια όρασης. (Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί τη συχνότερη αιτία τύφλωσης στο Δυτικό κόσμο)
 
Διαβητική νεφροπάθεια: Βλάβες των αγγείων, του σπειράματος και του διάμεσου ιστού των νεφρών που μπορεί να οδηγήσουν σε νεφρική ανεπάρκεια.
 
Διαβητική νευροπάθεια: Εμφανίζεται με απώλεια της αισθητικότητας , αρχικά στα κάτω άκρα, και στυτική δυσλειτουργία.
 
Διαβητική μακροαγγειοπάθεια
Εμφάνιση αρτηριοσκλήρυνσης με προσβολή αρτηριών μεσαίου και μεγάλου μεγέθους που έχουν ως αποτέλεσμα:
 
  • Στεφανιαία νόσο, που μπορεί να προκαλέσει στηθάγχη και οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.
  • Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια κυρίως ισχαιμικού τύπου.
  • Περιφερική αγγειακή νόσος – στένωση αγγείων όπως οι καρωτίδες και τα αγγεία των κάτω άκρων
Άλλες επιπλοκές
  • Ευπάθεια σε λοιμώξεις.
  • Υπερλιπιδαιμίες με λιπώδη διήθηση του ήπατος.
  • Αδυναμία επούλωσης τραυμάτων
  • Διαβητικό πόδι
  • Περιοδοντίτιδα
 

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Η διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη γίνεται κατόπιν συνεκτίμησης των κλινικών συμπτωμάτων του ασθενούς και ειδικών αιματολογικών εξετάσεων – σάκχαρο νηστεία αίματος , γλυκοζυλιομένη αιμοσφαιρίνη και καμπύλη σακχάρου.
 

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η επιλογή θεραπείας του σακχαρώδη διαβήτη εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Ανάλογα με τον τύπο του διαβήτη , αν η διάγνωση γίνεται σε πρώιμο ή προχωρημένο στάδιο , από την ηλικία και τις συνήθειες του ασθενούς, από το αν συνυπάρχουν άλλες παθήσεις, ο θεράπων ιατρός καλείται να επιλέξει την κατάλληλη και εξατομικευμένη αγωγή για τον κάθε ασθενή. Η θεραπεία αρχίζει με σωστή δίαιτα και σωματική άσκηση και συνεχίζεται φαρμακευτικά με τη χρήση χαπιών , ινσουλίνης και άλλων ενέσιμων θεραπειών. Ο σακχαρώδης διαβήτης επίσης αποτελεί ένα νόσημα που προκαλεί επιπλοκές σε διάφορα συστήματα – καρδία , νεφροί, αγγεία, οφθαλμοί- και συνυπάρχει και με άλλες μεταβολικές διαταραχές- υπερλιπιδαιμία , υπερουριχαιμία. Ως εκ τούτου χρειάζεται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση και παρακολούθηση.